Kamu İhalesi Nedir ? Hangi Aşamaları Vardır ?

İhale , bir hizmeti ya da bir malı başvuru yapan ve en uygun şartlarda teklifleri sunanlar arasından yapılan elemeyle en ideal katılımcıya bırakılmasıdır. Tüm demokratik devletlerde de ihale sistemi uygulanır. Devlet ihtiyacı olan hizmet ya da malı belli koşullarla ihaleye çıkartır. Bu hizmet ya da malı temin edecek devletin ihale sürecinde koymuş olduğu şartlara uygun olan firmalar bu Devlet İhalesini alabilmek için teklifler hazırlar.

Devlet ihalelerinde bir çok rakip firma devlet ihalesini alabilmek için bir yarış içerisindedir. Bu yarışı en adil biçimde sonuçlanmasını sağlayan kurum Kamu İhale Kurumudur. Kamu İhale Kurumu ihale öncesinde o ihalenin adil olabilmesi için ihale şartlarını oluşturur.Kamu İhale Kurumu , İhaleyi kazanan kişi veya şirketlerin bu işin zamanında yapılması için sözleşmelerler düzenler ve dönem dönem ihale şartlarının yerine getirilip getirilmediğini kontrol eder.

Kamu İhale Kurumu ( KİK ) , 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile öngörülen görevleri yerine getirmek için kurulmultur. Kamu İhale Kurumu ( KİK ) , Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı olarak çalışmalarını Ankara ‘da bulunur. Devlet İhalelerinde tüm kontrol Kamu İhale Kurumuna aittir. İhalenin başlangıcından ihale sözleşmesinin imzalanmasına kadar olan süreçte yaşanacak tüm sorun ve şikayetlerden Kamu İhale Kurumu sorumludur.

Kamu İhale Sisteminin Genel Özellikleri

İdari sözleşmeler çeşitli basamaklardan geçerek imzalanır. Tüm bu evrelere ihale süreci denir. İhale Konusunda iki önemli kanuna dayanılarak işlemler yapılır Bu hususlar şunlardır; Kamu İhale Kanunu ve Devlet İhale Kanunudur. Devlet ( Kamu ) bütçesinden para çıkıyor ve harcamalar yapılıyorsa “ Kamu İhale Kanunu “ hükümleri uygulanır. Diğer yandan hizmet alımları , mal alımları , danışmanlık hizmetleri ve yapım işlemleri için özel yönetmenlikler vardır.

Kamu İhalelerinde Aşamalar

Hazırlık Aşaması

• Yapılacak işin tespiti
• Ortalama maliyetlerin ve ödeneğin tespiti
• İhale usulünün belirlenmesi
• Şartname tasarının hazırlık aşaması
• İhalenin onayının alınması
• İhale kontrol komisyonunun kurulması
• İhalenin İlanı

İhale Aşaması

• Şeffaflık İlkeleri
• Serbest Rekabet İlkeleri
• Kaynakların Doğru ve Verimli Kullanılması İlkeleri
• İsteklilik Yeterlilik İlkeleri
• Eşitlik ( Eşit Muamele ) İlkeleri
• İhalede Gizlilik İlkeleri
• Ödeneği olmayan işler için İhalenin Açılmaması İlkeleri
• İhtiyaçların doğru koşullarda ve doğru zamanda karşılanması ilkeleri
• Hizmet , Mal ve Yapım işleri için ayrı ayrı ihalelerin oluşturulması İlkeleri

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Usulleri ve İhale Akış Şemaları

• Açık Usul İhale

İhaleye Katılan tüm katılımcıların teklif verebildikleri ihaleler

• Belli Katılımcılar Arasından İhale Usulü

Ön koşulları sağlayan firmalar arasından idare tarafından davet edilen katılımcıların teklif verebildiği usuldür. Bu Usulün uygulanmasında en başta ön yeterlilik ilanının yapılması zorunluluğu ve ihalede belirtilen işlerdeki uzmanlığı ve ileri teknoloji gerektiği için açık ihale usulünün uygulanmadı işlerle sınırlı tutulmuştur.

• Pazarlık Usulü İhale

İhale sistemine konulması uygun görünmeyen ve keşif bedeli kanunda belirtilenin altında kalan işlerde , zamanın önemli olduğu yani acelesi olan küçük işlerde ve daha önceki ihalelerinde katılımcı çıkmayan tüm ihalelerde Pazarlık Usulü İhale yapılabilir.

13 Aşamalı İhale Süreci Akış Şeması

1. Aşama : İhtiyacın Belirlenmesi
2. Aşama : Teknik Şartnamenin Hazırlanması
3. Aşama : Ortalama Maliyet
4. Aşama : İhale Usulünün Belirlenmesi
5. Aşama : İhale Dökümanlarının Hazırlanması
6. Aşama : İhale Onayının Alınması
7. Aşama : İhale Komisyonu Kurulması
8. Aşama : İhalenin İlanı
9. Aşama : İhale Dökümanlarının açık görüntülenmesi ya da Satın alınması
10. Aşama : İhale için idarece Değişikliklerin yapılması ve açıklanması
11. Aşama : İhale Tekliflerinin Sunulması
12. Aşama : İhalenin Kararı
13. Aşama : İhale için Sözleşmeye Davet